بو دادن قهوه در کارگاههای کوچک (روش قدیمی) ( بخش اول )
بو دادن قهوه در کارگاههای کوچک (روش قدیمی) ( بخش اول )
در برخی کارگاههای کوچک قهوه را با دستگاهی مجهز به مشعلی پروپانی بو میدهند. در این صورت تعدادی هیزم را داخل مشعل پروپانی میاندازیم و صبر میکنیم تا داغ شود. وقتی که مشعل کاملاً داغ شد تعدادی از دانههای قهوهی سبز رنگ را داخل آن میریزیم.
پس از گذشت چند دقیقه دانهها از سبز به قهوهای مایل به زرد تغییر رنگ میدهند. میتوان این تغییر رنگ را از طریق دریچهای که در دیوارهی دستگاه تعبیه شده است مشاهده کرد. در این مرحله، حرارت داخل مشعل آب دانهها را میکشد و آنها را خشک میکند، در نتیجه دانهها بویی شبیه به بوی کاه میدهند.
وقتی حرارت ادامه پیدا کند و دانهها به اندازهی کافی داغ شوند، آب داخل آنها میجوشد و باعث میشود از دانهها صدای ترق تروقی شبیه به صدای پاپکورن بلند شود. به این مرحله از بو دادن دانههای قهوه مرحلهی "ترق تروق اولیه" میگویند. در این مرحله دانههایی که درون مشغل قرار دارند نسبت به حالت اولیهشان اندکی بزرگتر شدهاند، به رنگ قهوهای روشن درآمدهاند و بوی ملایمی نیز پیدا کردهاند. بعد از گذشت مدت کوتاهی نشاستهی درون آنها به شکر تبدیل میشود و دانهها بوی شیرینی پیدا میکنند. اکنون نوبت مرحلهی "ترق تروق ثانویه" است.
در این مرحله دانهها صدایی شبیه به صدای خش خش کیسه پلاستیک سوخته از خود تولید میکنند، بوی برشتگی ملایمی دارند، سطحشان اندکی نرم شده است و حفرهای که در سمت صافتر دانهها وجود دارد اندکی باز شده است.
بیلچهی مخصوصی درون حفرهای در دستگاه قرار دارد که بدان "برشتهسنج" میگویند. برشتهکاران با استفاده از این بیلچه مقدار کمی از دانههایبوداده را به عنوان نمونه از داخل دستگاه خارج میکنند و بو و مزهشان را بررسی میکنند.
برشتهسنجها بسیار داغ هستند و برشتهکاران برخی اوقات به علت تماس ناخواستهی پوستشان با آنها دچار سوختگی خفیفی میشوند.
برای تهیهی دانههایی با درجهی برشتگی ملایم لازم است که دانهها بین (۱۴ تا ۱۷) دقیقه درون مشعل باشند. پس از گذشت این مدت زمان، مشتی از آنها را به عنوان نمونه داخل برشتهسنج میریزیم و اگر به درجهی برشتگی دلخواهمان رسیده بودند تمام دانههای داخل مشعل را نیز از آنجا خارج میکنیم و درون سینیهایی میریزیم تا خنک شوند.
دمای هوای اتاق به درون دانهها نفوذ میکند و باعث میشود فرایند بو داده شدن و ترق تروق کردن متوقف شود. دانههای قهوهای که از درجهی برشتگی ملایمی برخوردارند شیرین و اندکی نیز ترشمزه هستند و تقریباً همان ویژگیهای دانههای قهوهی طبیعی و بونداده را دارند.
این درجه از برشتگی را اغلب برای دانههایی به کار میبرند که نازک و ظریف هستند و شمّهای از عطر گلها و یا لیمو دارند. در صورتی که این دانهها را بیش از اندازه بو دهند این عطر خوش از بین میرود